Fosfonij
Fosfonijski (opskurnije: fosfinij) kation je poliatomski kation sa hemijskom formulom Šablon:Chem (R = H, alkil, aril, halid). Ovi kationi su tetraedarski i općenito bezbojni.[1]
Tipovi fosfonijskih kationa
Fosfonij, Šablon:Chem
Roditeljski "'fosfonij'" je Šablon:Chem. Jedan od primjera je fosfonij-jodid Šablon:Chem. Soli roditeljskog Šablon:Chem rijetko se susreću, ali ovaj ion je intermedijar u pripremi industrijski korisnog tetrakis (hidroksimetil) fosfonij-hlorida:
- PH3 + HCl + 4 CH2O → Šablon:Chem
Protonirani organofosfini
Mnoge fosfonijeve soli nastaju protonacijom primarnih, sekundarnih i tercijarnih fosfina:
- PR3 + H+ → Šablon:Chem
Bazna priroda fosfina slijedi uobičajene trendove, pri čemu je R = alkil bazniji od R = arila.[2]
Tetraorganofosfonijski kationi
Najčešći spojevi fosfona imaju četiri organska supstituenta vezana na fosfor. kvaternarni fosfonijevi kationi uključuju tetrafenilfosfonij, (C6H5)4P+ i tetrametilfosfonij Šablon:Chem.
Kvaternarni fosfonijevi kationi (Šablon:Chem) nastaju alkilacijom organofosfina.[3] Naprimjer, reakcija trifenilfosfina sa metil-bromidom daje metiltrifenilfosfonij-bromid, prekursor Wittigovog reagensa:
- PPh3 + CH3Br → Šablon:Chem
Fosfor-pentahlorid i srodni halofosfonijski spojevi
Čvrsta tvar fosfor-pentahlorid je ionski spoj, formurisan PClŠablon:SuPClŠablon:Su tj. so koja sadrži tetrakhlorofosfonijski kation.[5][6] Razblaženi rastvori disociraju prema slijedećoj ravnoteži:
- PCl5 PClŠablon:Su + Cl−
Trifenilfosfin-dihlorid (Ph3PCl2) postoji i kao pentakoordinatni fosforan i kao hlorotrifenilfosfonij-hlorid, ovisno o mediju.[7] Situacija je slična primjeru u PCl 5 . To je ionski spoj (PPh3Cl)+ Cl– u polarnoj otopini i molekulskaa vrsta sa trigonalnom bipiramidnom molekulskom geometrijom u apolarnom rastvoru.[8]
Također pogledajte
- Amonijak (Šablon:Chem)
- Hidronij (H3O+)
- Organofosfat