Izvorni kôd stranice Natrij-kalij pumpa

{{Infokutija enzim
| ime = Na+/K+ pojačavajuća ATPaza
| EC_number = 3.6.3.9
| CAS_number = 
| IUBMB_EC_number = 3/6/3/9
| GO_code = 
| slika =3b8e.png
| width = 
| caption =
}}
[[Datoteka:Sodium Pump.svg|mini|300px|'''Prikaz Na-K pumpe''']]
'''Natrij-kalij pumpa''' ({{EC broj|3.6.3.9}},  Na-K pumpa) je oblik primarnog [[aktivni transport|aktivnog transporta]] [[ion]]a kroz [[ćelijska membrana|ćelijsku membranu]] koji se, uz potrošnju energije, kreću iz sredine sa manjom u onu sa većom koncentracijom, pomoću [[molekul]]a nosača. U ovom procesu se [[ion]]i [[natrij]]a aktivno ispumpavaju (izbacuju) iz ćelije, a [[kalij]]a upumpavaju u ćeliju,  suprotno koncentracionom gradijentu: natrija ima više van ćelije nego unutra, a kalija obrnuto.<ref>Bajrović K, Jevrić-Čaušević A., Hadžiselimović R.,  Ed. (2005): Uvod u genetičko inženjerstvo i biotehnologiju. Institut za genetičko inženjerstvo i biotehnologiju (INGEB), Sarajevo, {{ISBN|9958-9344-1-8}}.</ref><ref>Međedović S., Maslić E., Hadžiselimović R. (2000): Biologija 2. Svjetlost, Sarajevo, {{ISBN|9958-10-222-6}}.</ref><ref>Skou, J.C. (1957): The influence of some cations on an adenosinetriphosphatase from peripheral nerve. Biochim. Biophys. Acta, 23: 394-401.</ref><ref>Post  R. L., Sen  A K. A.,  Rosenthal A. S. (1965):  A phosphorylated intermediate in adenosine triphosphate-dependent sodium and potassium transport across kidney membrane. J. Biol. Chem., 240: 1437-1445.</ref>
Ovaj enzim [[Kataliza|katalizira]] sljedeću hemijsku reakciju:
:[[Adenozin-trifosfat|ATP]] + H<sub>2</sub>O + Na<sup>+</sup><sub>u</sub> + K<sup>+</sup><sub>iz</sub> <math>\rightleftharpoons</math> [[Adenozin-difosfat|ADP]] + [[fosfat]] + Na<sup>+</sup><sub>iz</sub> + K<sup>+</sup><sub>u</sub>

Proteini nosači djeluju kao pumpe i kao [[enzim]]i [[ATPaza|ATP-aze]] ('''adenozin trifosfataze''') jer katalizuju razlaganje [[Adenozin trifosfat|ATP]]. Razlaganjem ATP-a na [[ADP]] i neorganski fosfat, kida se fosfoanhidridna veza koja je  bogata energijom koja je neophodna za ovaj transport.
Natrij-kalij pumpa ima glavnu ulogu u stvaranju [[membranski potencijal|membranskog potencijala]] životinjskih [[ćelija]]. [[Potencijal mirovanja]] ili membranski potencijal je [[električni napon]] između unutrašnje (negativno naelektrisana) i vanjske (pozitivno naelektrisana) stane [[nerv]]ne i [[mišić]]ne ćelije u stanju mirovanja, odnosno prije nadraživanja. Kada se nadraže, potencijal mirovanja postaje [[akcijski potencijal]], tj. [[nervni impuls]], pri kome se obrće polariziranost membrane jer unutrašnja strana postaje pozitivno, a vanjska negativno naelektrisana.

== Također pogledajte==
* [[ćelijska membrana]]
* [[ćelije (biologija)]]

== Reference ==
{{reference}}
== Vanjski linkovi ==
* {{MeshName|Na+/K+-exchanging+ATPase}}

[[Kategorija:Citologija]]
[[Kategorija:Biofizika]]